نيكوس كازانتزاكيس سال 1883 در شهر هراكليون از جزيره كرت یونان به دنيا آمد.
پدر نیکوس از فرماندهان و پیشتازان مبارزه با ترک‌های عثمانی بود و در سال 1897 نیکوس به اتفاق مادر و خواهرش به جزیره ناکسوس نقل مکان کردند تا پدرش با آسودگی بیشتری به جنگ با عثمانی بپردازد. نیکوس بعد از سکونت در این جزیره وارد مدرسه فرانسوی صلیب مقدس شد و در آنجا زبان‌های ایتالیایی و فرانسوی را آموخت و با آیین مسیحیت بیش از پیش آشنا شد.
پس از آزادي كرت و مغلوب شدن تركها در سال 1898 نيكوس به آنجا بازگشت و در دبيرستان مشغول تحصيل شد.
کازانتزاکیس پس از اتمام دبیرستان به مدت چهارسال در دانشگاه آتن به تحصیل پرداخت و در سال 1906 میلادی به کسب درجه دکترا در رشته علوم قضائی نایل آمد.
در سال‌های 1907 - 1909 میلادی در کالج فرانسه به تحصیل علوم سیاسی پرداخت و در جلسات درس برگسن باعلاقمندی شرکت کرد. در جنگ بالکان وارد ارتش یونان شد و علیه دشمن مبارزه کرد و پس از جنگ، شغل مدیریت کل را در وزارت اموراجتماعی پذیرفت و چندی نیز نماینده سازمان یونسکو در پاریس بود. در سال 1947 میلادی یونان را به مقصد جزایر آنتیب ترک کرد تا به فعالیت‌های ادبی خود ادامه دهد.
با نوشتن کتاب‌های «مسیح بازمصلوب» یا «رنج‌های یونانی»، کلیسای کاتولیک و ارتدکس‌ها را به انتقاد گرفت. در سال 1954 میلادی کتاب «مسیح باز مصلوب» در لیست کتاب‌های ممنوعه قرار گرفت که این خود سبب معروفیت جهانی وی شد.
از کازانتزاکیس برخی کتاب‌ها ، همانند آخرین وسوسه مسیح، آزادی یا مرگ، مسیح بازمصلوب در ایران با ترجمه زنده یاد محمد قاضی برگردان فارسی شد.
نيكوس كازانتزاكيس در ژوئن 1956 در وین جایزه بین‌المللی صلح را دریافت کرد و پس از یک مسافرت کوتاه به چین، در اثر بیماری سرطان خون به بیمارستان «فرایبورگ» منتقل و در 26 اکتبر 1957 در همان‌جا درگذشت. در 3 نوامبر 1957 جنازه او را به یونان آوردند و در زادگاه خود به خاک سپرده شد. سنگ نبشته قبرش چنین است:
«نه آرزوئی دارم، نه می‌ترسم. من آزادم»

آثار نیکوس کازانتزاکیس:
سیر و سلوک، اودیسه، زوربای یونانی، قاتل برادر سودوم و گومورا، مسیح بازمصلوب، آزادی یا مرگ یا کاپیتان میکالیس، آخرین وسوسه مسیح، مناظر سحرآمیز یونان، سرگشته راه حق و...