زندگینامه داستایوسکی
فیودور میخائیلوویچ داستایوسکی(داستایفسکی) ، سال ۱۸۲۱ در مسكو به دنيا آمد.
پدرش پزشک بود و از اوکراین به مسکو مهاجرت کرده بود. داستایفسکی سال ۱۸۳۴ همراه برادرش به مدرسهٔ شبانهروزی رفت و در ژانویه ۱۸۳۸ وارد دانشکده مهندسی نظامی شد.
سال ۱۸۴۳ با درجه افسری از دانشکده نظامی فارغالتحصیل شد و در ادارهٔ مهندسی وزارت جنگ مشغول کار شد. سال ۱۸۴۴ اوژنی گرانده اثر بالزاک را ترجمه کرد و در همین سال از ارتش استعفا داد.
سال ۱۸۴۵ اولین رمانش«مردم فقیر» را منتشر کرد و در طی دو سال بعد داستانهای «همزاد»، «آقای پروخارچین و خانم صاحبخانه» را نوشت و برای خود شهرتی کسب کرد.
سال ۱۸۴۹ توسط پلیس مخفی به جرم براندازی دستگیر و به چهار سال زندان و سپس تبعید در لباس سرباز ساده محکوم شد.
در زمان تبعید و زندان حملات صرع که تا پایان عمر گرفتار آن بود بر او عارض گشت. در ۱۵ فوریه ۱۸۵۴ از زندان بیرون آمد و به عنوان مأمور خدمت در گردان هفتم پیاده نظام سیبری به سمیپالاتینسک اعزام شد.
در ۶ فوریه ۱۸۵۷ با «ماریا دیمیتریونا» ازدواج کرد. در بهار ۱۸۵۹ استعفایش از ارتش پذیرفته شد و توانست به نزدیکی مسکو نقل مکان کند. دو داستان «خواب عموجان» و «دهکدهٔ اشپیانچیکوو» را منتشر کرد. عرضحالی برای الکساندر دوّم فرستاد و بدین وسیله اجازه یافت به پترزبورگ برود.
تا ماه ژوئن ۱۸۶۳ و تعطیلی نشریۀ «ورمیا» که برادرش منتشر میکرد به روزنامهنگاری پرداخت و داستان «ماجرای بیشرمانه» را در «ورمیا» به چاپ رسانید. سال ۱۸۶۴ ابیدا «میخاییل داستایوسکی» برادر بزرگش و پند ماه بعد همسرش درگذشت.
در فاصله سالهای ۶۴-۱۸۶۲ کتابهای «خاطرات خانه مردگان» و «آزردگان» را منتشر کرد و در ۱۸۶۶ «جنایت و مکافات» را نوشت. در اکتبر همان سال رمان «قمارباز» را در ۲۶ روز نوشت. سال ۱۸۶۷ با «آنا گریگوریونا» ازدواج کرد و در آوریل همان سال با همسرش به اروپا سفر کرد و تا تابستان ۱۸۷۱ به روسیه بازنگشت. در این سفر بارها پول خود را در قمار از دست داد. سال اول سفر را در سوئیس و سال دوم را در ایتالیا و دو سال آخر را در دِرِسدِن گذراند و سپس نوشتن «ابله» را در ژانویه ۱۸۶۹ در فلورانس به پایان رسانید و «همیشه شوهر» را در پاییز همان سال در درسدن نوشت و سال ۱۸۷۱ «جنزدگان» را منتشر کرد. سال ۱۸۷۳ به مدت ده ماه سردبیر مجلهٔ «گراژ دانین» شد. سپس «جوان خام» را در طول سال ۱۸۷۵ و «یادداشتهای روزانهٔ نویسنده» را طی سالهای ۷۷‐۱۸۷۶ در مجله «اوتچستیه زابیسکی» منتشر کرد و «برادران کارامازوف» را در طول سالهای ۷۹‐۱۸۸۰ به تدریج در نشریه«روسکی وستنیک» به چاپ رسانید. داستایفسکی در اوایل فوریهٔ سال ۱۸۸۱ در اثر خونریزی ریه درگذشت.
کتابهای داستایوسكی:
مردم فقیر ، شبهای سپید ، خاطرات خانه مردگان ،یادداشتهای زیر زمینی ،جنایت و مکافات ،ابله ،قمارباز ،جن زدگان ،همیشه شوهر ،نازنین ،جوان خام ،دزد با شخصیت ،نازکدل ،خان صاحبخانه و ...